Αλέξανδρος Γκουσιάρης
Μαθηματικός – Μελισσοκόμος
Κατοχύρωση μελισσοκομείων. Ένας νόμος που δεν χρειάζεται να υπάρξει ποτέ.
Έφτασε και ο Μάρτης μετά από ένα αρκετά κρύο χειμώνα, που είχαμε να δούμε αρκετά χρόνια επίσης. Από το χειμώνα της πρώτης παράλληλης κυκλοφορίας ευρώ-δραχμής είχαμε να δούμε τόσο κρύο, σε μεγάλο μέρος της χώρας.
Όπου να ’ναι, θα αρχίσουμε να μπαίνουμε βαθιά στις κοπιαστικές μελισσοκομικές εργασίες της άνοιξης, με βασικό σκοπό μια καλή παραγωγή μέσα στο 2017. Η χρονιά θα μας δείξει, πως τελικά θα πορευτούμε, και θα καθορίσει κατά πολύ και την τελική έκβαση. Το σχεδόν σίγουρο, είναι ότι η πλειοψηφία των επαγγελματιών ή ερασιτεχνών μελισσοκόμων, θα μετακινήσουν τα μελίσσια τους, μια, δυο ή πολλές φορές. Το σχεδόν σίγουρο επίσης, είναι ότι η πλειοψηφία των μελισσοκόμων της ηπειρωτικής χώρας (εκτός νησιών δηλαδή), θα μετακινήσουν τα μελίσσια τους σε κάποιο βουνό για να κυνηγήσουν μέλι από έλατο, βελανιδιά, καστανιά, πεύκο, σε κάποιο δασικό περιβάλλον.
Και ποια είναι μια εύλογη συνηθισμένη πρακτική γι’ αυτό; Η εύρεση της περιοχής μεταφοράς των μελισσιών και η εύρεση μελισσοκομείου στον τελικό τόπο επιλογής ή στους τελικούς τόπους επιλογής. Όσον αφορά τον τόπο επιλογής, η εμπειρία ασκεί καθοριστικό ρόλο, και διαφέρει από μελισσοκόμο σε μελισσοκόμο και από τόπο σε τόπο. Γνωρίζω μελισσοκόμους που με τη σειρά τους γνωρίζουν πολύ καλά την επιλογή τόπου στον έλατο, αλλά όχι στα πεύκα. Δύσκολα περιγράφεται με λέξεις η μεθοδολογία εύρεσης τόπου. Αντίθετα, πολύ εύκολα, περιγράφεται η μεθοδολογία εύρεσης ενός μελισσοκομείου, αφού βρούμε τον τόπο. Καλοκαίρι γαρ, άρα δεν έχουμε πολλά να σκεφτούμε. Ευήλιο, με καλή πρόσβαση σε περίπτωση που χρειαστεί να τα μεταφέρουμε εκτάκτως και να μην ενοχλούμε όσο γίνεται την διέλευση ανθρώπων και τροχοφόρων. Όσο γίνεται, γιατί στα βουνά οι τόποι 
περιορισμένοι, και αναγκαστικά στους δρόμους τα ακουμπάμε.
Πως κατοχυρώνουμε όμως, ένα μελισσοκομείο;
Υπάρχουν δυο τρόποι γι’ αυτό:
Α τρόπος (ή αλλιώς, ο Ορθός τρόπος). Ένα ωραίο βράδυ ή πρωί (αναλόγως της απόστασης που μας χωρίζει από το βουνό), φορτώνουμε ένα, δύο ή και περισσότερα μελίσσια και τα αφήνουμε στη θέση που έχουμε ψάξει και επιλέξει, αφού τους έχουμε βάλει ένα ζυμάρι, γιατί όταν τα πάμε στο βουνό, το κρύο πιθανά να τα εμποδίζει να βρούνε την αναγκαία καθημερινή ποσότητα νέκταρος. Γύρη, θα βρίσκουνε σίγουρα Απριλομάη στο βουνό. Πιθανά να βάλουμε και ένα σύστημα αυτόματης ζύγισης για καθημερινή αποστολή δεδομένων, έτσι ώστε να γνωρίζουμε από μακριά και χωρίς να χρειάζεται να πηγαίνουμε κάθε τρεις και λίγο. Αν η ζυγαριά ή οι ζυγαριές, δείξουν μια καλή αύξηση στα καθημερινά νούμερα (τουλάχιστον για τρεις, τέσσερις, συνεχόμενες μέρες), τότε μεταφέρουμε κοιτάζοντας και τον καιρό των επόμενων ημερών και η φύση βοηθός. Αν τώρα δεν έχουμε ζυγαριές, οφείλουμε μια, δυο φορές την εβδομάδα, να τα επισκεπτόμαστε, να τα επιθεωρούμε στα γρήγορα, για να δούμε τι μέλι μαζέψαν, τι γόνους έχουνε, έτσι ώστε να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε με τα υπόλοιπα προς μεταφορά. Κοπιαστικός τρόπος, αλλά όλα καλά μέχρι στιγμής. Δεν έχουμε ενοχλήσει κανένα γύρω μας, και απλά με δικό μας κόπο και έξοδα, έχουμε μεταφέρει τους ιχνηλάτες των μελισσιών μας, να ψάξουν για μέλι. Τους δείκτες μας. Ορθό και ενταγμένο στην Ορθή Μελισσοκομική Νομαδική Πρακτική.
Β τρόπος (ή αλλιώς ο «μάγκικος» τρόπος). Ένα ωραίο πρωί (γιατί να τρέχουμε νυχτιάτικα;), φορτώνουμε μια, δύο ή και περισσότερες σάπιες κυψέλες και μερικά σάπια καπάκια επίσης, και ξεκινάμε για εκδρομή, χωρίς το άγχος των φορτωμένων ζωντανών μελισσιών, χωρίς να σκεφτούμε ζυμάρια, πόρτες, γύρες και νέκταρ. Και με το επιβατικό μας ακόμη καλύτερα. Χαλαρά. Διαλέγουμε όσους τόπους θέλουμε, ανάλογα με τις κυψέλες και τα καπάκια που έχουμε φορτώσει και τα σκορπάμε στα μέρη, στις θέσεις των μελλοντικών μας μελισσοκομείων. Και μάλιστα γιατί να πάμε Απριλομάη; Μόλις λιώσουνε τα χιόνια, ξεκινάμε. Μήπως θα αφήσουμε μελίσσια και μας νοιάζουν τα λουλουδάκια και η τύχη τους στον τόπο; Σάπιες κυψέλες και καπάκια θα αφήσουμε. Μοιράζουμε την σαπίλα μας, και αν μας αρέσουν και περισσότερα μέρη από τις σαπιοκυψέλες που έχουμε, τότε μοιράζουμε κυψέλες και καπάκια χώρια. Να και μια πέτρα από πάνω, και ακριβώς κάτω από την πέτρα … έρχεται η μαγική κίνηση … σας κρατάω σε αγωνία … τοποθετούμε ένα φρεσκοκομμένο κλαδί από έλατο, βελανιδιά, πεύκο. Αυτό ήταν. Αντί για ζωντανά μελίσσια, φρεσκοσκοτωμένα κλαδιά. Τελειώσαμε. Πιάσαμε, κατοχυρώσαμε, όχι ένα, ούτε δύο, αλλά για όσα μελισσοκομεία έχουμε σάπια κυψελοκαπάκια. Ευχαριστημένοι, σταματάμε και σε μια ταβέρνα για το κοψιδάκι μας … τόση δουλειά κάναμε. Εκδρομούλα. Οι πιο οργανωμένοι, και πιθανά περιβαλλοντικά πιο «ευαίσθητοι» μελισσοκόμοι (γιατί δεν κόβουν ζωντανά κλαδιά), κουβαλάνε και ένα μαρκαδόρο ή λαδομπογιά, χρησιμοποιώντας σαν πινέλο ένα κλαδί και γράφουνε πάνω στο καπάκι ή στην κυψέλη, την χρονιά της άνοιξης που κάνουνε την βολτούλα τους. Για φέτος πρέπει να γράψουν 2017. Έχω δει και διορθωμένα νούμερα. Ξέρετε, μόνο το τελευταίο ψηφίο. Κυψέλες που μείνανε από την προηγούμενη χρονιά και κουτσά στραβά γράφεται κάπως ανάμεσα στο σαράκι, το έτος. Γιατί βέβαια, αυτοί οι «μάγκες» μελισσοκόμοι, αφήνουν και από την προηγούμενη χρονιά σάπιες κυψέλες, και έτσι με τις φρέσκιες σάπιες, πιάνουν και άλλα μελισσοκομεία. Όταν τώρα με το καλό έρθει η ώρα του ελάτου, ας πούμε, ξεκινάνε πάλι με το επιβατικό τους και χαλαρά πάνε την εκδρομούλα τους. Βλέπουνε τα έλατα, τα κλαδιά, τους κόμπους, τις αφίδες, αλλά να μην δούνε, να μην επιθεωρήσουνε, και κανά δυο ζωντανά μελίσσια, που κάποιος άλλος μετέφερε κοντά στις δικές τους άδειες και σάπιες κυψέλες; Ε! Αφού πήγαν που πήγαν. Καπνιστήρι και άνοιγμα. Πως ήταν αυτά τα μελίσσια όταν πήγαν, πόσα ζυμάρια είχανε, τι τους νοιάζει; Έχουνε ασπρίσματα, έχουνε φρέσκα μέλια, να και μια με το δάχτυλο να δοκιμάσουν λίγο μέλι, και όλα μέλι γάλα. Όσο πιο πολλά ανοίξουνε τόσο καλύτερη εικόνα χτίζουνε για την πιθανή μεταφορά τους. Οι δικοί τους «πιασμένοι» τόποι καλά κρατούνε. Ανανεώνουνε και τα κλαδιά με φρέσκα πράσινα, ταβερνούλα και όλα μέλι, γάλα. Ομορφιές απείρου κάλους.
Όπως καταλαβαίνετε μπορώ να γράψω και άλλα και να γίνω πιο περιγραφικός. Δεν χρειάζεται όμως. Όλοι γνωρίζουμε για τι πράγμα μιλάμε. Στην ουσία δεν μιλάμε για δυο τρόπους κατοχύρωσης μελισσοκομείων. Μιλάμε για δυο διαφορετικούς τύπους μελισσοκόμων. Ονομάστε εσείς τον δεύτερο «φαινότυπο». Εμένα δεν μου το επιτρέπει η συντακτική ομάδα και η ευγένειά μου, να χρησιμοποιώ κακές λέξεις. Είναι δυνατόν να υπάρχει, έστω ένα, ισχυρό λογικό επιχείρημα που να παίρνει υπ’ όψιν του μια στοιχειώδη συναδελφική επικοινωνία πάνω στο θέμα της κατοχύρωσης μελισσοκομείων, και να υποστηρίζει τον Β τρόπο.
Τι κάνουμε λοιπόν; Θα περιμένουμε κάποια νομοθετική ρύθμιση επί του θέματος; Εσαεί θα περιμένουμε.
Εδώ μας κυνηγάνε τα δασαρχεία, οι κοινοτάρχες, οι βοσκοί, οι περιπατητές, οι ποδηλάτες, οι φίλοι όλων αυτών και άλλοι τόσοι. Ποιος νόμος;
Πρέπει επιτέλους να συμφωνήσουμε, μόνοι μας, όλοι μας ή έστω οι συντριπτικά περισσότεροι, ότι τα μελισσοκομεία τα κατοχυρώνουμε με ζωντανά μελίσσια. Θα κοπιάσουμε, σύμφωνοι. Θα ταλαιπωρήσουμε κάποια μελισσάκια μας, σύμφωνοι. Θα επιθεωρούμε όμως δικά μας μελίσσια, που τα ξέρουμε, που μας ανήκουν, και όχι στην τούρλα του Σαββάτου, όποια μελίσσια βρούμε στην εκδρομή μας. 20 φορές μπορεί να ανοιχτεί σε μια μέρα ένα μελίσσι δείκτης, κάποιου μελισσοκόμου, από 20 άσχετους με αυτόν συναδέλφους του.
Η πρότασή μου είναι η εξής: Τα μελισσοκομεία κατοχυρώνονται με ζωντανά μελίσσια, γιατί έτσι οι μελισσοκόμοι πράγματι λειτουργούν σαν επαγγελματίες και όχι σαν αεριτζήδες που στηρίζονται στις πλάτες άλλων. Μεταφέρουμε τα δικά μας μελίσσια δείκτες στις ανθοφορίες-μελιτοφορίες που μας ενδιαφέρουν. Τα δικά μας μελίσσια. Οι δικοί μας δείκτες.
Σάπιες κυψέλες, δεν τις παίρνουμε υπ’ όψιν, και ας έχουν κλαδιά να «σπαρταράνε». Και ας έχουν οικολογικές λαδομπογιές με τις σωστές ημερομηνίες. Σαν να μην υπάρχουν. Άσε που κάποιοι τις πετάνε κιόλας. Όχι στους γκρεμούς παιδιά. Μολύνουν. Και ένα σημείωμα μέσα στις σάπιες τους, καλό κάνει: «Συνάδελφε τα μέρη «πιάνονται» με ζωντανά μελίσσια».
Εντάξει, θα περάσουν μερικά χρόνια με κάποιες γκρίνιες, αλλά θα το μάθουμε, θα το εφαρμόσουμε. Αλλιώς αν περιμένουμε να μας το επιβάλει ο νόμος, θα αργήσουμε. Ο νόμος δηλώνει την οπτική της αποτυχίας μας. Της αποτυχίας να συνεργαστούμε με βάση κοινούς «άγραφους» κανόνες λογικής συμβίωσης.
Να πράττουμε με Λογική είναι το θέμα μας. Να βοηθηθούμε όλοι.
Καλά μέλια να βρούμε φέτος στο διάβα μας
