Κοινό έγγραφο των Μελισσοκομικών Συλλόγων, Συνεταιρισμού και Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Μελισσοκομίας
Σχετικά με το Εθνικό Ηλεκτρονικό Μελισσοκομικό Μητρώο και Ατομική Μελισσοκομική Ταυτότητα Μελισσοκόμων
Επικοινωνία: thiraoe@gmail.com, vetalazaridou@yahoo.gr
Τηλ.6994428689 και 6971593927
Καρδίτσα 26-4-2021
Προς:
Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και τροφίμων κα Αραμπατζή ΥπΑΑΤ
Τμήμα Μελισσοκομίας, ΥπΑΑΤ
ΔΑΟΚ
Θέμα: Επισημάνσεις σχετικές με το Εθνικό Ηλεκτρονικό Μελισσοκομικό Μητρώο και προτάσεις βελτίωσης
Παρακαλούμε να λάβετε υπόψη σας τις παρακάτω παρατηρήσεις και προτάσεις μας σχετικά με την απόφαση Αριθ. 140/106513 όπως δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Τεύχος B’ 1560/17.04.2021 και αφορά το εθνικό ηλεκτρονικό μελισσοκομικό μητρώο.
Άρθρο 2
Σημείο α) ορισμός κυψέλης.
Ο ορισμός που δόθηκε για την κυψέλη (μελίσσι) δεν συμφωνεί με τις αποφάσεις της ΕΕ όπως διατυπώνονται στον Καν. 1366/2015 όπου ως «κυψέλη» νοείται η μονάδα που περιλαμβάνει αποικία μελισσών η οποία χρησιμοποιείται για την παραγωγή μελιού, άλλων μελισσοκομικών προϊόντων ή γενετικό υλικό των μελισσών, και όλα τα στοιχεία τα οποία είναι απαραίτητα για την επιβίωσή τους και είναι έτοιμη να διαχειμάσει (άρθρο 1 και 2 του Καν. 1366/2015). Στον ορισμό του μητρώου, περιλαμβάνονται έννοιες όπως «εμβρυοθάλαμος», «μελιτοθάλαμος» και «παραφυάδες» οι οποίες απουσιάζουν από τον ορισμό της ΕΕ και δημιουργούν προϋποθέσεις παρερμηνείας στο τι η ΕΕ ορίζει ως κυψέλη.
Σημείο γ) και δ) Κατεχόμενες Κυψέλες. Στα σημεία αυτά διευκρινίζεται περαιτέρω ο ορισμός της «κυψέλης» ακυρώνοντας ουσιαστικά το σημείο α). Ως κυψέλη ορίζεται το μελίσσι με πληθυσμό άνω των 5 πλαισίων και ως παραφυάδα το μελίσσι με πληθυσμό δύο έως τεσσάρων πλαισίων. Ακόμα και με την διευκρίνιση αυτή, υπάρχει ασυμφωνία με τον ορισμό κυψέλης που δόθηκε από την ΕΕ όπου δεν υπάρχει η έννοια της παραφυάδας. Μελίσσι 2-3 πλαισίων πληθυσμού που μπορεί να διαχειμάσει ονομάζεται «κυψέλη». Σε περισσότερες νότιες περιοχές της χώρας και σε αρκετές βόρειες, μελίσσια με 3-4 πλαίσια πληθυσμό και τον κατάλληλο χειρισμό, μπορούν να ξεχειμωνιάσουν και θα πρέπει να δηλωθούν ως μελίσσια και όχι ως παραφυάδες. Ο λανθασμένος ορισμός της κυψέλης θα έχει ως αποτέλεσμα να δηλωθούν λιγότερα από την πραγματικότητα μελίσσια στην ΕΕ και θα δοθούν ασφαλώς λιγότερες επιδοτήσεις εφόσον είναι γνωστό ότι οι επιδοτήσεις στη μελισσοκομία παρέχονται σύμφωνα με τον αριθμό των δηλωθέντων μελισσιών.
Έννοιες στον ορισμό της κυψέλης όπως «κηρήθρες γεμάτες γύρη», «πλαίσια με σφραγισμένο μέλι», «υγιής γόνος», «βασίλισσες καλής ποιότητας» είναι άστοχες. Υπάρχουν περίοδοι στις οποίες οι κηρήθρες με την αποθηκευμένη γύρη και το σφραγισμένο μέλι απουσιάζουν. Οι κύριες ασθένειες των μελισσών όπως η βαρροάτωση, η νοσεμίαση, η ασκοσφαίρωση και οι σηψιγονίες, είναι ενδημικές, δεν υπάρχει μέθοδος εκρίζωσή τους. Η απαίτηση για υγιή μελίσσια και υγιή γόνο στον ορισμό είναι άσκοπη και θα δημιουργήσει εντάσεις και ενστάσεις στον έλεγχο της κυψέλης.
Άρθρο 4, Εγγραφή στο Μητρώο
Σημείο 3 παράγρ. στδ) Τα εκπαιδευτικά ή ερευνητικά ιδρύματα ή ινστιτούτα της χώρας δεν είναι μελισσοκόμοι ούτε μελισσοκομικές εκμεταλλεύσεις. Διατηρούν μελίσσια για την εκπαίδευση και έρευνα και ο αριθμός των κατεχόμενων κυψελών αυξομειώνεται ανάλογα με τα ερευνητικά προγράμματα. Εάν το ΥπΑΑΤ επιμένει στο μέτρο αυτό θα πρέπει να διευκρινίσει ποιος υποχρεούται στη δήλωση και ποιός θα είναι ο κάτοχος των κυψελών. Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου, ο κοσμήτορας της σχολής, ο διευθυντής του αγροκτήματος που είναι εγκαταστημένα τα μελίσσια, ο διευθυντής του εργαστηρίου ή ο ερευνητής κάποιου σχετικού προγράμματος;
Άρθρο 5. Προνόμια ενεργού μελισσοκόμου
Παράγραφος 1. Τα προνόμια που αναφέρονται ότι απορρέουν από την εγγραφή του μελισσοκόμου στο μητρώο όπως η τυποποίηση, η εμπορία, η άδεια στις λαϊκές, τα οικοτεχνικής παρασκευής προϊόντα με μέλι, η μεταφορά των μελισσιών, η απόκτηση μελισσοκομικού φορτηγού ιδιωτικής χρήσης, η διατήρηση αγροτικής – μελισσοκομικής αποθήκης, η δυνατότητα ένταξης στις δράσεις του προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, η ασφάλιση στον Ελληνικό Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων, η αποζημίωση σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών ή αντίξοων καιρικών συνθηκών, κ.ά είναι κεκτημένα και παραδοσιακά δικαιώματα των μελισσοκόμων και δεν μπορούν να θεωρηθούν ως «προνόμια του Μητρώου».
Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 5, ο μελισσοκόμος χάνει τα προνόμια του σε περίπτωση επιβολής κυρώσεων που προβλέπονται στο άρθρο 11, και αυτό αποτελεί δαμόκλειο σπάθη στέρησης των δικαιωμάτων εξάσκησης της μελισσοκομίας. Στο άρθρο 11 αναφέρονται διάφορες «μη συμμορφώσεις» όπως λάθη στην διαδικασία αίτησης εγγραφής, μη δήλωση κατεχόμενων κυψελών, διαφορές μεταξύ κατεχόμενων και δηλωθέντων κυψελών, μη έγκαιρη πυροσφράγιση. Τα λάθη και οι παραλήψεις αυτές είναι λογικό να συνοδεύονται με διοικητικό πρόστιμο όχι όμως με θανατική καταδίκη του επαγγέλματος της μελισσοκομίας γιατί εκεί οδηγείται ο μελισσοκόμος με την προαναφερθείσα στέρηση των «προνομίων» του άρθρου 5.
Διερωτόμαστε εάν θα εφαρμοστούν στο σχέδιο ΑΡΤΕΜΙΣ τα ίδια μέτρα στις εταιρείες τυποποίησης του μελιού για «μη συμμόρφωση». Εάν δηλαδή σε κάποια δείγματα μελιού μεγάλων και γνωστών εταιρειών βρεθούν «μη συμμορφώσεις» στη συγκέντρωση της ΗΜF, στην περιεκτικότητα σε διαστάση, σε γυρεόκοκκους, σε λανθασμένη βοτανική και γεωγραφική προέλευση, στην παρουσία καραμελοχρώματος κ.ά. Θα επιβληθεί άραγε αντίστοιχο πρόστιμο και στέρηση του ΑΦΜ, κλείσιμο του συσκευαστηρίου-τυποποιητηρίου, απαγόρευση αγοράς και διάθεσης προϊόντων, αποκοπή από τις χρηματοδοτήσεις, τα τραπεζικά δάνεια , τις διαφημίσεις και όλα τα άλλα «προνόμια» που έχουν για 1-2 χρόνια;
Παράγραφος 1β) Η άμεση πώληση μικρών ποσοτήτων μελιού στον τελικό καταναλωτή ή στα τοπικά καταστήματα λιανικής πώλησης που προμηθεύουν άμεσα στον τελικό καταναλωτή, θα πρέπει να είναι σύμφωνη με την απόφαση του ΥπΑΑΤ 144/15067 (ΦΕΚ 466/2019). Ο μελισσοκομικός όμως κλάδος αμφισβητεί την νομιμότητα της απόφασης του ΥπΑΑΤ για τους παρακάτω λόγους:
Η απόφαση 144/15067 του ΥπΑΑΤ αφορά την εφαρμογή του άρθρου 1 της παρ. 2, σημείο γ) του Καν. 852/2004 ο οποίος παρέχει τη δυνατότητα στον μικρό παραγωγό άμεσης διάθεσης μικρών ποσοτήτων σε μικρή αγορά χωρίς την υποχρέωση της εγκεκριμένης και καταχωρημένης εγκατάστασης.
Η απόφαση όμως του ΥπΑΑΤ, ενώ καθορίζει τη μικρή ποσότητα μελιού και τη μικρή αγορά (άρθρο 3), δεν καθορίζει ως απαιτείται από τον Κανονισμό, τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχουν τα συσκευαστήρια μελιού για τις μικρές επιχειρήσεις και δεν καταρτίζει εθνικό οδηγό ορθής πρακτικής για τα μικρά συσκευαστήρια όπως έχει κάνει με τους άλλους κλάδους παραγωγής τροφίμων ζωικής προέλευσης (ΚΥΑ 3724/162303/2014-ΦΕΚ 3438/22-12-2014).
Το άρθρο 4 της απόφασης, ανατρέπει και ουσιαστικά ακυρώνει την εφαρμογή του Καν. 852/2004 για τη διάθεση άμεσης διάθεσης μικρών ποσοτήτων πρωτογενών προϊόντων χωρίς την υποχρέωση της εγκεκριμένης και καταχωρημένης εγκατάστασης.Συγκεκριμένα:
Το άρθρο 4 αναφέρει ότι «οι ΔΑΟΚ τηρούν μητρώα των Εγκαταστάσεων των Φορέων Μελισσοκόμων (ΦΕΜ), χωρίς όμως να καθορίζει τα Εθνικά μέτρα για την κατασκευή, διαρρύθμιση και τον εξοπλισμό των ΦΕΜ οπότε είναι αδύνατη η νόμιμη εφαρμογή της παραγράφου αυτής του άρθρου.
Οι ΔΑΟΚ κοινοποιούν στη Διεύθυνση Κτηνιατρικής Δημόσια Υγείας (ΚΔΥ) του ΥπΑΑΤ για την ενημέρωση του καταλόγου εγκεκριμένων και καταχωρισμένων εγκαταστάσεων του άρθρου 8 του Π.Δ.79 (Α΄95). Όμως το άρθρο 8 του Π.Δ. 79 αναφέρεται στο κατάλογο των εγκεκριμένων και καταχωρημένων εγκαταστάσεων τροφίμων σύμφωνα με τις απαιτήσεις του καν. 852/2004 και όχι της απόκλισης του κανονισμού για τις μικρές επιχειρήσεις (άρθρο 1, παρ. 2γ του Καν.). Για τις εγκαταστάσεις του πρωτογενούς τομέα δεν απαιτούνται καταχωρημένες εγκαταστάσεις .
Στο άρθρο 4, σημείο 2 αναφέρεται: «Η καταχώριση των ΦΕΜ στο Μητρώο 1 της παρ. 1 γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του Π.Δ. 79/2007». Όμως οι διατάξεις του συγκεκριμένου άρθρου δεν έχουν καμία σχέση με την παρ. 2, σημείο γ) του Καν. 852/2004 που ήταν ο σκοπό την εφαρμογή της απόφασης 144/15067 το ΥΠΑΑΤ.
Το άρθρο 5 του Π.Δ.79 κάνει αναφορά στο άρθρο 3 παρ. 2 περ. αο. αφορά τις νόμιμα καταχωρημένες εγκαταστάσεις τυποποίησης και επεξεργασίας μελιού που διακινούν μέλι χωρίς περιορισμό ποσότητας και αγοράς εσωτερικού ή εξωτερικού. Δεν αφορά την απόκλιση του Καν. 852 για τις μικρές επιχειρήσεις. Μια καταχωρημένη επιχείρηση μελιού σύμφωνα με το άρθρο αυτό δεν έχει κανένα περιορισμό στη διάθεση του προϊόντος της.
Κάνει επίσης αναφορά στο άρθρο 4 του Καν. 853/2004.Το άρθρο όμως αυτό αφορά τα παραρτήματα Ι και ΙΙ που σχετίζονται με την μεταποίηση και επεξεργασία των προϊόντων ζωικής προέλευσης και όχι με το παράρτημα Ι που είναι άλλωστε η απαίτηση του Καν.852/2004 για την πρωτογενή παραγωγή. Μάλιστα το συγκεκριμένο άρθρο στην παρ. 2 σημείο α αναφέρεται σαφώς ότι «δεν αφορά εγκαταστάσεις πρωτογενούς παραγωγής»
Στο σημείο 3 του άρθρου 5 του ΠΔ 79 αναφέρεται ότι η αυτοψία στην εγκατάσταση και η γνωμοδότηση γίνεται για τη συμμόρφωση των απαιτήσεων του Καν. 852/2004 και 853/2004 όσο αφορά τα παραρτήματα ΙΙ και ΙΙΙ. Οι απαιτήσεις όμως του Καν. 852 για τις μικρές επιχειρήσεις (άρθρο 1 παρ. 2γ) περιορίζονται στο παράρτημα Ι.
Άρθρο 6.
Πρόσβαση στο μητρώο
Παράγραφος 1. Τα προσωπικά δεδομένα του μελισσοκόμου θα είναι εκτεθειμένα σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, όπως είναι ο ΕΦΕΤ, ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, η Ελληνική Αστυνομία, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, Πανεπιστημιακά και ερευνητικά Ιδρύματα, αλλά και σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου όπως είναι οι φορείς εκπροσώπησης του κλάδου και οι δομές υποστήριξης και υλοποίησης προγραμμάτων ενίσχυσης της μελισσοκομίας. Η παράγραφος 15 του άρθρου 7 όπου συγκεκριμένες πληροφορίες των προσωπικών δεδομένων των μελισσοκόμων ανακτούνται με επιφυλάξεις από τρίτα άτομα απουσιάζει από την απόφαση του ΥπΑΑΤ. Έτσι, δεν γίνονται γνωστές ποιες συγκεκριμένες πληροφορίες των προσωπικών δεδομένων θα δίνονται, ούτε και με ποιες επιφυλάξεις παραχωρούνται.
Άρθρο 7.
Στοιχεία και ενημέρωση Μητρώου – Δήλωση κατεχόμενων κυψελών
Παράγραφος 1. Στο Μητρώο θα πρέπει να καταχωρούνται και στοιχεία για την ποσότητα του μελιού ή/και των λοιπών μελισσοκομικών προϊόντων που διακινεί ο μελισσοκόμος. Πέραν από τις γραφειοκρατικές διαδικασίες που επωμίζεται ο μελισσοκόμος μάλιστα σε περιόδους εντατικής εργασίας, η πώληση μελιού και μελισσοκομικών προϊόντων είναι μια δυναμική διαδικασία καθημερινής δραστηριότητας που είναι αδύνατο να ακολουθήσει ο μελισσοκόμος εκτός εάν οριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία δήλωσης π.χ. να δηλώνονται έως 31 Δεκεμβρίου οι συνολικές πωλήσεις του μελισσοκόμου.
Παράγραφος 4. Η δήλωση των κατεχόμενων κυψελών υποβάλλεται μεταξύ της 1ης Σεπτεμβρίου και της 20ης Οκτωβρίου. Η απαίτηση αυτή του Μητρώου δεν συμφωνεί με το άρθρο 2 του Καν. 1366/2015 όπου ορίζεται ως χρόνο δήλωσης των κυψελών μεταξύ της 1ης Σεπτεμβρίου και της 31ης Δεκεμβρίου.
Η μείωση του χρόνου δήλωσης από τέσσερις μήνες σε δύο, σε συνδυασμό με το αυστηρότερο ορισμό κυψέλης όπως δόθηκε στο άρθρο 2γ, η χώρα μας αφενός παραβαίνει το Κανονισμό της ΕΕ, βάση του οποίου χρηματοδοτείται και αφετέρου δηλώνει λιγότερα μελίσσια, με αποτέλεσμα την μικρότερη χρηματοδότηση. Ίσως, θα πρέπει οι νομικοί του ΥπΑΑΤ να εξετάσουν κατά πόσο οι Εθνικές αποφάσεις υπερισχύουν των Κανονισμών της ΕΕ, ιδιαίτερα σε θέματα τα οποία άπτονται των ευρωπαϊκών ενισχύσεων.
Παράγραφος 6γ. Ο μελισσοκόμος είναι υποχρεωμένος να δηλώσει την μεταβολή στον αριθμό των μελισσιών εντός 15 ημερών. Η αύξηση ή μείωση των μελισσιών κατά τη διάρκεια του έτους, δεν γίνεται σε δεδομένη στιγμή αλλά σταδιακά στην διάρκεια του έτους. Ο αριθμός των μελισσιών ακολουθεί μια δυναμική πορεία καθ’ όλη την διάρκεια του έτους, η μεταβολή εξαρτάται από περιβαλλοντικούς και άλλους παράγοντες και το περιθώριο των 15 ημερών να είναι πρακτικά εξωπραγματικό.
Παράγραφος 8. Όταν ο μελισσοκόμος αυξήσει τα μελίσσια του κατά 50-100% εντός μιας χρονιάς θα πρέπει να το τεκμηριώσει στην αρμόδια ΔΑΟΚ η οποία θα πρέπει να κάνει «αιτιολογημένη» αποδοχή της τεκμηρίωσης του μελισσοκόμου. Είναι προτιμότερο στο σημείο αυτό το Μητρώο να αναφέρει ότι, οι ΔΑΟΚ αποδέχονται, απορρίπτουν ή ζητούν επιπρόσθετα τεκμήρια για την μεταβολή του αριθμού του κυψελών του μελισσοκόμου.
Οι παραφυάδες λογίζονται ως κυψέλες δύο μήνες από την παραγωγή τους. Ποια η αναγκαιότητα του μέτρου αυτού; Δύο μήνες από πότε; Τότε που δημιουργήθηκαν ή τότε που γονιμοποιήθηκε η βασίλισσα. Παραφυάδες με 3-4 πλαίσια πληθυσμό και νέα βασίλισσα είτε με ενίσχυση από τον μελισσοκόμο είτε χωρίς ενίσχυση σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα ξεπερνά τα 5 πλαίσια και εμπίπτουν στον ορισμό της κυψέλης. Γιατί να λογίζεται μελίσσι μετά από δύο μήνες;
Ο περιορισμός στον αριθμό 5 των αφεσμών που θα συλλάβει ο μελισσοκόμος σε ένα έτος είναι αδιανόητος και φανερώνει άγνοια των συντακτών της απόφασης στη μελισσοκομική πρακτική. Υπάρχουν μελισσοκόμοι με 5 μελίσσια και μελισσοκόμοι με 1000 μελίσσια, υπάρχουν μελισσοκόμοι που εφαρμόζουν μέτρα περιορισμού της σμηνουργίας και μελισσοκόμοι οι οποίοι πολλαπλασιάζουν τα μελίσσια τους με παραδοσιακό τρόπο, με την σμηνουργία και το πιάσιμο των αφεσμών. Στην Βιοδυναμική Μελισσοκομία δεν επιτρέπεται ο πολλαπλασιασμός των μελισσών με διαφορετικό τρόπο από εκείνο του πιασίματος των αφεσμών. Η συλλήβδην απόφαση των 5 αφεσμών / έτος είναι ιδιαίτερα ατυχής απαίτηση του Μητρώου και δεν μπορεί να ισχύσει.
Παράγραφος 11. Όπως περιγράφεται στη σχετική παράγραφο, φαίνεται ότι ο μελισσοκόμος μπορεί να μην υποβάλει δήλωση κατεχόμενων κυψελών επί τουλάχιστο δύο συναπτά έτη και να υποβάλει την δήλωση εντός ενός μηνός από την ειδοποίηση της αρμόδιας ΔΑΟΚ και να είναι εντάξει με τις υποχρεώσεις του. Η παράγραφος αυτή αναιρεί την δυνατότητα παράληψης της δήλωσης κατεχόμενων κυψελών σε χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει το ένα έτος, όπως αναφέρεται στη παράγραφο 6β).
Παράγραφος 13. Αντιλαμβανόμαστε το σημείο (α) μέρος της δήλωσης του μελισσοκόμου ότι δηλαδή αποδέχεται και συγκατατίθεται στη συλλογή και καταχώριση από το ΥπΑΑΤ των στοιχείων που τον αφορούν αλλά δεν κατανοούμε το σημείο (β). Το ΥπΑΑΤ είναι αυτό το οποίο θα πρέπει να διαβεβαιώσει εγγράφως στο μελισσοκόμο ότι η συλλογή και επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων του γίνεται αποκλειστικά για την τήρηση του Μητρώου και ότι τα δεδομένα δεν θα κοινοποιηθούν σε τρίτους, χωρίς μάλιστα εξαιρέσεις και όχι ο μελισσοκόμος.
Άρθρο 9
‘Έλεγχοι.
Παράγραφος 2. Στην Ελλάδα υπάρχουν 20.000 έως 25.000 μελισσοκόμοι και 1.500.000 έως 1.800.000 μελίσσια. Είναι ουτοπία να ισχυρίζεται το Μητρώο ότι θα γίνουν έλεγχοι στο 100% των μελισσοκόμων όσο αφορά την εγγραφή τους, τη δήλωση των κατεχόμενων κυψελών, τη δήλωση μεταβολής των κυψελών, και της εμπορία των μελισσοκομικών προϊόντων. Άποψη μας είναι, ότι ακόμα και εάν οι ΔΑΟΚ ασχολούνται μόνο με το Μελισσοκομικό Μητρώο και τριπλασιαστεί το προσωπικό τους ακόμα και τότε θα ήταν πολύ δύσκολο να ελεγχθεί αποτελεσματικά το 100% των μελισσοκόμων εντός μιας χρονιάς.
Παράγραφος 3.Οι εξονυχιστικοί έλεγχοι των οικείων ΔΑΟΚ στο 100% των μελισσοκόμων, απαιτούν συνεχείς μετακινήσεις υπαλλήλων σε απομακρυσμένες μάλιστα περιοχές όπου θα έχουν μετακινηθεί τα μελίσσια. Οι μελισσοκόμοι κατά την διάρκεια του έτους και ανά πάσα εποχή μπορεί να έχουν πολλά μελισσοκομία σε πολύ διαφορετικούς τόπους. Ποιος θα επιβαρυνθεί το κόστος μετακίνησης και ελέγχου; Ασφαλώς όχι ο μελισσοκόμος ούτε και το πρόγραμμα ενίσχυσης της μελισσοκομίας με τα πενιχρά κονδύλιά του. Θα πρέπει να αναγραφεί ευκρινώς ότι ο μελισσοκόμος δεν θα επιβαρύνεται το κόστος των ελέγχων, είτε αφορά μεταφορά προσωπικού είτε εργαστηριακές εξετάσεις.
Άρθρο 11
Κυρώσεις-επιβολή προστίμων
Παράγραφος 3 β) και γ) Οι ποινές είναι εξοντωτικές για τον μελισσοκόμο. Στέρηση δικαιώματος τυποποίησης και εμπορίας, άδειας σε λαϊκές, οικοτεχνικής παρασκευής, μεταφοράς μελισσιών, διατήρηση αγροτικής – μελισσοκομικής αποθήκης, ένταξης στις δράσεις του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, ασφάλιση στον ΕΛΓΑ κ.ά μόνο γιατί παράλειψε να δηλώσει μια αύξηση ή μείωση των μελισσιών του >10%!! Πιθανόν να μην πρόλαβε, ιδιαίτερα σε μια έκτακτη επιθεώρηση. Άλλωστε οι αυξομειώσεις των μελισσιών γίνονται σταδιακά και ο μελισσοκόμος είναι πολυάσχολος. Δεν μπορεί ο μελισσοκόμος και τα δικαιώματά του να στηρίζονται στην εκάστοτε κατανόηση των υπαλλήλων των ΔΑΟΚ. Δεχόμαστε το διοικητικό πρόστιμο όχι όμως την στέρηση των δικαιωμάτων του μελισσοκόμου τα οποία αναφέρονται ως «προνόμια» στην παρ. 1 του άρθρου 5. Σχετική αναφορά έγινε στο άρθρο 5 παράγραφος 2.
Παράγραφος 4. «Οι αρμόδιες αρχές μπορεί να αποδεχθούν ως φυσικό περιστατικό το θάνατο των μελισσοσμηνών εξαιτίας ασθένειας βεβαιωμένης από επίσημη κτηνιατρική αρχή». Ο νόμος θα πρέπει να είναι σαφής και να μην επιδέχεται διαφορετικές ερμηνείες. Το «μπορεί» είναι δυνητικό, αφήνεται δηλαδή στην ευχέρεια των αρμοδίων αρχών που μπορούν θετικά ή αρνητικά να αποδεχθούν το περιστατικό. Θα πρέπει επίσης οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες να είναι υποχρεωμένες μετά από οποιοδήποτε κάλεσμα μελισσοκόμου για απώλεια μελισσιών να ανταποκρίνονται άμεσα οποιοδήποτε και να είναι το πρόγραμμά τους.
Εν κατακλείδι λυπούμαστε κα Υφυπουργέ γιατί το πολύ-αναμενόμενο Εθνικό Ηλεκτρονικό Μελισσοκομικό Μητρώο, απογοήτευσε τον έλληνα μελισσοκόμο, είναι πρακτικά ανεφάρμοστο και θα δημιουργήσει εντάσεις στον κλάδο. Η διαβούλευση των 48 ωρών που δόθηκε σε ορισμένους μόνο μελισσοκομικούς συλλόγους της χώρας αποδείχτηκε ανεπαρκής. Το Ηλεκτρονικό Μητρώο είναι χρήσιμο και το θέλουμε. Με το έγγραφο αυτό δεν ζητάμε να καταργηθεί το Μητρώο αλλά να βελτιωθεί ώστε να είναι λειτουργικό και αποτελεσματικό για την Πολιτεία και δίκαιο για τον μελισσοκόμο. Οι Προτάσεις μας συνοψίζονται παρακάτω.
Προτάσεις
- Ο ορισμός της κυψέλης και ο χρόνος δήλωσής τους να είναι σύμφωνος με εκείνον που δίνεται στον Καν. 1366/2015 ΕΕ (άρθρο 2, σημεία α, γ, και δ) βάσει του οποίου η χώρα λαμβάνει τις επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Να εφαρμοστεί ορθά η εξαίρεση του Κανονισμού Καν. 852/2004 για τη διάθεση μικρών ποσοτήτων μελιού σε μικρή αγορά χωρίς την υποχρέωση της εγκεκριμένης και καταχωρημένης εγκατάστασης (άρθρο 1, παρ. 2 σημείο γ). Για να γίνει αυτό θα πρέπει να καταργηθεί το άρθρο 4 της απόφασης 144/15067, να καταρτιστούν Εθνικά μέτρα για την κατασκευή, τη διαρρύθμιση και τον εξοπλισμό των συσκευαστηρίων και να καταρτιστεί οδηγός υγιεινής για τα μικρά συσκευαστήρια συσκευασίας μελιού (εκπαίδευση μελισσοκόμων στο περιεχόμενο του Οδηγού Υγιεινής, οικονομικά κίνητρα και ένταξη των μελισσοκόμων για τη βελτίωση των εργαστηρίων συσκευασίας μελιού). Παράλληλα θα πρέπει να επανεξεταστεί η έννοια της μικρής ποσότητας (1200 kg/ετησίως) και της μικρής αγοράς (περιφερειακή ενότητα) όπως έχει οριστεί.
- Η εγγραφή των εκπαιδευτικών ή ερευνητικών ιδρυμάτων ή ινστιτούτων της χώρας να μην είναι υποχρεωτική και να μην υπάρχουν κυρώσεις στις περιπτώσεις μη δήλωσης.
- Να αποσυρθεί από την απόφαση ολόκληρο το άρθρο 5, καθόσον ότι περιγράφει αποτελεί κεκτημένα δικαιώματα του μελισσοκόμου και δεν απορρέουν από το ηλεκτρονικό μητρώο. Η υποχρεωτική παραμονή μελισσιών σε σταθερή θέση εγκυμονεί κινδύνους ασθενειών και αδυναμία μεταφοράς μελισσιών σε καλλιέργειες οι οποίες απαιτούν επικονίαση. Ίσως να πρέπει νομικά επίσης να διερευνηθεί κατά πόσο η στέρηση μεταφοράς μελισσών και πώληση των προϊόντων του μελισσοκόμου, αποτελεί πρακτικά καταπάτηση του συνταγματικού δικαιώματος της εργασίας κατά το άρθρο 22 του συντάγματος.
- Το διοικητικό πρόστιμο να παραμείνει, αλλά μη συμμορφώσεις όπως, λάθη στην διαδικασία αίτησης εγγραφής, μη δήλωση κατεχόμενων κυψελών, διαφορές μεταξύ κατεχόμενων και δηλωθέντων κυψελών, μη έγκαιρη πυροσφράγιση, να μην επισείουν ποινή στέρησης των δικαιωμάτων του μελισσοκόμου
- Στο Μητρώο τα στοιχεία για την ποσότητα του μελιού ή/και των λοιπών μελισσοκομικών προϊόντων που παραγάγει ο μελισσοκόμος να δηλώνονται έως 31 Δεκεμβρίου.
- Οι αυξομειώσεις του αριθμού των κυψελών να γίνεται εφάπαξ από 1η Σεπτ. έως 31 Δεκεμβρίου. Η υποχρέωση δήλωσης της μεταβολής εντός 15 ημερών είναι πρακτικά ανεφάρμοστη νοουμένου του ότι η αυξομείωση των μελισσιών γίνεται σταδιακά στην διάρκεια του έτους
- Να έχουν πρόσβαση στα προσωπικά δεδομένα του μελισσοκόμου οι φορείς που αναφέρονται στο άρθρο 6, παρ. 1, 2 και Από τους φορείς της παρ. 4, να έχει πρόσβαση η Ελληνική Αστυνομία σε ειδικές περιπτώσεις. Το ΥπΑΑΤ μπορεί να δίνει γενικά στατιστικά στοιχεία σε ερευνητικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα όχι όμως προσωπικά δεδομένα μελισσοκόμων
- Η δήλωση ότι η συλλογή και επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων του μελισσοκόμου γίνεται αποκλειστικά για την τήρηση του Μητρώου και ότι τα δεδομένα αρχειοθετούνται στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και δεν κοινοποιούνται σε τρίτους, θα πρέπει να γίνεται από το ΥπΑΑΤ στον μελισσοκόμο και όχι από τον μελισσοκόμο στο ΥπΑΑΤ
- Δεν πρέπει να υπάρχει περιορισμός στον αριθμό των αφεσμών που θα συλλάβει ο μελισσοκόμος σε μια χρονιά. Εάν δηλωθεί υπερβολικά μεγάλος αριθμός αφεσμών ο οποίος δεν θα δικαιολογείται από τον αριθμό μελισσιών θα πρέπει να ελέγχεται.
- Στο Μητρώο να αναφέρεται ότι οι ΔΑΟΚ αποδέχονται ή απορρίπτουν ή ζητούν επιπρόσθετα τεκμήρια για την μεταβολή του αριθμού των κυψελών. Η αιτιολόγηση απαιτείται μόνο για την απόρριψη με δικαίωμα ένστασης από τον μελισσοκόμο.
- Η έννοια της παραφυάδας και κάθε σχετικό εδάφιο με αυτήν να αφαιρεθεί καθόσον δεν υπάρχει στον ορισμό που δίνεται στον Καν. 1366/2005 της ΕΕ. Επίσης η ανάπτυξή της παραφυάδας είναι δυναμική και τα όρια μεταξύ παραφυάδας 3-4 πλαισίων και μελισσιού 5 πλαισίων ουσιαστικά ανύπαρκτα.
- Να αναφερθεί στο μητρώο ότι το επιπρόσθετο κόστος των ελέγχων, συμπεριλαμβανομένων και των μετακινήσεων των υπαλλήλων των ΔΑΟΚ δεν θα βαραίνουν το μελισσοκόμο είτε άμεσα είτε έμμεσα μέσα από τις επιδοτήσεις της ΕΕ.
- Οι έλεγχοι στον μελισσοκόμο να γίνονται προγραμματισμένα και μετά από συνεννόηση με τον μελισσοκόμο. Έκτακτοι έλεγχοι να γίνονται σε μεμονωμένες περιπτώσεις όπου θα υπάρχουν καταγγελίες από μελισσοκομικούς συλλόγους ή βάσιμες υποψίες για βαριά παραπτώματα όπως κλοπές μελισσιών, διακίνηση εισαγόμενων προϊόντων και παραπλανητικών πληροφοριών που βλάπτουν τον κλάδο.
- Οι έλεγχοι από τις ΔΑΟΚ να γίνονται δειγματοληπτικά και όχι στο 100% των μελισσοκόμων ετήσια. Οι Μελισσοκομικοί Σύλλογοι μπορούν να βοηθήσουν το έργο των ΔΑΟΚ.
- Τα μελίσσια της χώρας θα πρέπει να δηλώνονται από το 1 σμήνος και όχι από τα 5 και πάνω. Ακόμη και τα μελίσσια των χομπιστών μελισσοκόμων μπορεί να έχουν μολυσματικές ασθένειες (σκαθάρι της κυψέλης κ.λπ.) και σε πιθανές περιπτώσεις μολυσματικών μελισσοκομικών κρίσεων να επιβάλλεται να ενημερωθούν οι κάτοχοι για θεραπείες ή και θανατώσεις. Τόσο για ρεαλιστικούς λόγους αλλά και λόγους ελάφρυνσης της διοικητικής εργασίας στις ΔΑΟΚ, να πρέπει να δημιουργηθεί κάποιο υπομητρώο για τους κατόχους έως 5 μελισσιών, αλλά η καταγραφή τους κρίνεται απαραίτητη.
- Το Μητρώο να αντιμετωπίσει το μελισσοκόμο ως προστάτη της ελληνικής φύσης λόγω του επαγγέλματός του, παραγωγό πρωτογενών άριστων προϊόντων που απαιτούν προστασία από τρίτους. Ο μελισσοκόμος είναι αυτός που επιθυμεί να περιοριστεί η νοθεία και οι ελληνοποιήσεις γι’ αυτό η πολιτεία θα πρέπει να συνεργαστεί μαζί του για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα και όχι να τον στοχοποιεί.
- Η Ελληνική Επιστημονική Εταιρεία Μελισσοκομίας-Σηροτροφίας, τα εξειδικευμένα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ να έχουν μόνιμο συμβουλευτικό λόγο και ρόλο σε όποιες αποφάσεις χρειάζεται να πάρει το ΥΠΑΑΤ περί μελισσοκομικών θεμάτων που άπτονται επιστημονικού ελέγχου ή ορθής άσκησης της μελισσοκομικής πρακτικής.
Οι πρόεδροι των Μελισσοκομικών Συλλόγων
Μελισσοκομικός Σύλλογος Ανατολικής Κρήτης (Ηράκλειο) Λεονταράκης Κώστας
Μελισσοκομικός Σύλλογος Γρεβενών, Ντούνας Κώστας
Μελισσοκομικός Σύλλογος Εβρου, Χριστοδούλου Πασχάλης
Μελισσοκομικός Σύλλογος Ηγουμενίτσας, Τσιάβος Βασίλης
Μελισσοκομικός Σύλλογος Ιωαννίνων, Ποντίκης Αναστάσιος
Μελισσοκομικός Σύλλογος Καρδίτσας, Γαλιατσάτος Αρης
Μελισσοκομικός Σύλλογος Κομοτηνής. Καρακωστίδης Νίκος
Μελισσοκομικός Σύλλογος Κορίνθου, Καψάσκης Δημήτρης
Μελισσοκομικός Σύλλογος Ν. Θεσσαλονίκης, Λαζαρίδου Ελισσάβετ
Μελισσοκομικός Σύλλογος Πιερίας, Τσερτικίδης Νίκος
Μελισσοκομικός Σύλλογος Πρέβεζας Συνέσιος Στέφανος
Μελισσοκομικός Σύλλογος Χανίων Βίγλης Θεόδωρος
Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Ρεθύμνης, Μπιρλιράκης Νίκος
Ελληνική Επιστημονική Εταιρεία Μελισσοκομίας-Σηροτροφίας, Γκουσιάρης Αλέξανδρος
Κοινοποίηση
Τμήμα Μελισσοκομίας, ΥπΑΑΤ
ΟΜΣΕ
Εθνική Διεπαγγελματική οργάνωση μελιού και λοιπών προϊόντων κυψέλης.
ΔΑΟΚ έδρας των Μελισσοκομικών Συλλόγων
Μελισσοκομικά Περιοδικά
Διαδίκτυο