Βασίλης Λιάκος
Π. Καθηγητής στην Κτηνιατρική Σχολή του ΑΠΘ
Η καλλιέργεια της ελαιοκράμβης σταθεροποιήθηκε σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και όπως δείχνουν τα πράγματα οι καλλιεργούμενες εκτάσεις θα περισσεύουν χρόνο με το χρόνο. Μια δυνατή γυρεοδοτική ανθοφορία και μια πρώιμη και σίγουρη μελιτοφορία προστέθηκαν στα μέσα της άνοιξης. Μια ανθοφορία που διαρκεί τέσσερες περίπου εβδομάδες, από τις αρχές Απριλίου μέχρι τα μέσα Μάιου, η οποία δίνει στο μελισσοκόμο τη δυνατότητα όχι μόνο να δυναμώσει και να πολλαπλασιάσει τα μελίσσια του αλλά να κάνει και ένα καλό τρύγο. Σύμφωνα με τις βιβλιογραφικές αναφορές οι αποδόσεις κυμαίνονται μεταξύ 15 και 20 κιλών, τα γερά όμως μελίσσια είναι δυνατό να φτάσουν και στα 40 κιλά. Στα δυνατά μελίσσια είναι δυνατό το πάτωμα να γεμίσει σε 4-5 ημέρες.
Προσοχή η εκμετάλλευση της ανθοφορίας της ελαιοκράμβης παρουσιάζει μερικές ιδιαιτερότητες σε σχέση με τις άλλες μελιτοφορίες που γνωρίζουμε. Το μέλι της ελαιοκράμβης κρυσταλλώνει πολύ γρήγορα. Συχνά οι μελισσοκόμοι, που εκμεταλλεύονται τις εκτεταμένες μονοκαλλιέργειες ελαιοκράμβης στη βόρεια Ευρώπης και τον Καναδά (εικ. 1), αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της μελιτοεξαγωγής από τις κηρήθρες που είναι γεμάτες με κρυσταλλωμένο μέλι. Το μέλι αυτό δεν βγαίνει με κανένα τρόπο από τα κελιά, πρέπει να αποθηκευθεί κατάλληλα και να επιστραφεί στα μελίσσια σε περιόδους έλλειψης τροφής. Η γρήγορη κρυστάλλωση επιδεινώνεται περισσότερο σε περιοχές που παρατηρείται μεγάλη πτώση της θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια της νύχτας όπως συμβαίνει στον Καναδά και τη βόρεια Ευρώπη. Για την αποφυγή αυτής της κατάστασης επιβάλλεται η απομάκρυνση των κηρήθρων μόλις το μέλι ωριμάσει και σφραγισθεί. Τα πλαίσια με το ώριμο μέλι καλό είναι να ξεμελίζονται την ίδια ή το πολύ την επόμενη ημέρα μετά την απομάκρυνσή τους από τα μελίσσια. Η διατήρηση των κηρήθρων σε χώρους με θερμοκρασία υψηλότερη των 240C επιβραδύνει την κρυστάλλωση, διευκολύνει τη μελιτοεξαγωγή και τη μεταχείριση του μελιού μέχρι την εμφιάλωσή του. Δεν αφήνουμε ποτέ το μέλι της ελαιοκράμβης σε κανένα στάδιο τη επεξεργασίας, από το μελιτοεξαγωγέα μέχρι την τελική συσκευασία, να παραμείνει επί πολύ στα διάφορα δοχεία και μέσα που χρησιμοποιούμε για αυτή τη δουλειά. Ο μελιτοεξαγωγέας, τα δοχεία απολέπισης, τα δοχεία ωρίμανσης, η αντλίες, τα φίλτρα πλένονται καλά με καθαρό νερό αμέσως μετά το τέλος της χρήσης τους.
Στην Ελλάδα με τις μικρές ιδιοκτησίες και τη συνύπαρξη καλλιεργειών ελαιοκράμβης με άλλες καλλιέργειες (εικ. 2) δίνεται η ευκαιρία στις μέλισσες να συλλέγουν και από άλλα φυτά και να ανακατεύεται το νέκταρ τους με αυτό της ελαιοκράμβης και να μειώνεται η ταχύτητα της κρυστάλλωσης. Οι υψηλότερες επίσης θερμοκρασίες που επικρατούν στη χώρα μας επηρεάζουν θετικά το πρόβλημα της κρυστάλλωσης. Οι εμπειρίες που υπάρχουν είναι περιορισμένες, με το χρόνο θα περισσέψουν όπως ελπίζουμε να περισσέψουν και τα χωράφια με το κίτρινο χρώμα μέσα στον πράσινο κάμπο.
