Με τον παρακάτω βαρύ τίτλο ο πρόεδρος της ΟΜΣΕ κ. Β. Ντούρας έστειλε στη Μελισσοκομική Επιθεώρηση το παρόν κείμενο αντιδρώντας στα συμπεράσματα του 3ου Πανελληνίου συνεδρίου Επαγγελματικής Μελισσοκομίας τα οποία είχαν δημοσιευθεί στο τεύχος Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου του περιοδικού.
Η επιστολή αυτή, η οποία παρατίθεται αυτούσια, αναγνώστηκε και στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση της ΟΜΣΕ (15/02/2020) και έλαβε απάντηση από τον κ. Λύτρα Ιωάννη αντιπρόσωπο του Μ. Συλλόγου Αθηνών – Πειραιώς και Προαστίων «ΤΟ ΜΕΛΙΣΣΙ» την οποία μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ
Απάντηση Αναμένεται και από την Οργανωτική επιτροπή του συνεδρίου η οποία θα κοινοποιηθεί σύντομα ώστε να δημιουργηθεί ολοκληρωμένη άποψη επί του θέματος από τους αναγνώστες.
Μελισσοκομική Επιθεώρηση
Η επιστολή του κ. Ντούρα:
Οι θέσεις του 3ΟΥ Πανελλήνιου Συνεδρίου Επαγγελματικής Μελισσοκομίας ΖΗΜΙΩΝΟΥΝ τους Μελισσοκόμους
Στη ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ, τεύχος 269, Ιανουάριος -Φεβρουάριος 2020, δημοσιεύθηκαν τα συμπεράσματα του 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Επαγγελματικής Μελισσοκομίας. Όπως έχουν καταγραφεί τα προβλήματα και οι προτάσεις του Συνεδρίου, δικαιώνουν απόλυτα την επιλογή μου να μην παραστώ ως πρόεδρος της ΟΜΣΕ και νομιμοποιήσω με αυτόν τον τρόπο αυτές τις απαράδεκτες θέσεις.
Ουσιαστικά επιχειρήθηκε τα υποτιθέμενα συμπεράσματα από τις τοποθετήσεις των επιστημόνων και των μελισσοκόμων που συμμετείχαν, να χρεωθούν για υλοποίηση στην ΟΜΣΕ, η οποία, αν μεν τα υλοποιήσει καταστρέφει τους μελισσοκόμους κι αν δεν τα υλοποιήσει, θα καταγγέλλεται διαρκώς ότι δεν υπηρετεί τα συμφέροντα του κλάδου.
Γι’ αυτό και είμαι υποχρεωμένος να αποκαλύψω τα σημεία που έντεχνα έχουν διατυπωθεί ως θέσεις όλων αλλά στην ουσία είναι καταστροφικά για τους μελισσοκόμους.
- Τοποθέτηση των μελισσοσμηνών
Ο Νόμος 3208/2003 – ΦΕΚ 303/Α/24-12-2003, γνωστός στους μελισσοκόμους ως ο καταστροφικός δασονόμος Χατζημιχάλη, πολεμήθηκε σφόδρα από την ΟΜΣΕ[1] καθώς στην παράγραφο 13 του άρθρου 19[2] προέβλεπε την κατάργηση των άρθρων 7 του Ν. 6238/1934 (ΦΕΚ 256 Α’) και 22 του Ν. 4856/1930 (ΦΕΚ 316 Α’).
Το να τον αποδεχόμαστε σήμερα και ζητάμε να εκδοθεί αυτή η (πεντα-υπουργική!!!) ΚΥΑ που θα ορίζει εκ νέου το που έχουμε δικαίωμα να βάλουμε τα μελίσσια μας, τις αποστάσεις κλπ είναι παράλογο και αυτοκαταστροφικό.
Οι νόμοι 6238/1934 και 4856/1930 είναι η ασπίδα προστασίας της ελληνικής μελισσοκομίας με αυτούς πορευόμαστε και θέλουμε να συνεχίσουμε να πορευόμαστε.
Το μόνο πρόβλημα είναι η ερμηνεία της έννοιας «δημόσια οδός» στο άρθρο 7 παράγραφος 2 του Nόμου 6238/1934 και ζητάμε να εκδώσει το ΥπΑΑΤ μια ερμηνευτική εγκύκλιο προς τις αρμόδιες υπηρεσίες που να ορίζει ότι στον όρο «δημόσια οδός» του Ν. 6238/1934 δεν συμπεριλαμβάνονται οι αγροτικοί και οι δασικοί δρόμοι.
Τέλος οφείλω να σχολιάσω ότι η επίκληση από ορισμένους του Νόμου 3208/2003 ο οποίος καταγγέλθηκε από τους μελισσοκόμους από την πρώτη στιγμή, τους καθιστά κακόβουλους και επικίνδυνους.
- Η τιμή του μελιού και οι ελληνοποιήσεις
Αυτές οι δυο παράγραφοι, που αφορούν το παραγόμενο προϊόν και την εμπορία του παρουσιάζονται, με τέτοια απλοϊκή και νομοτελειακή λογική που στην ουσία παραπλανούν τον αναγνώστη και δίνουν λάθος μηνύματα στους μελισσοκόμους και την πολιτεία. Δεν υπάρχει έλλειψη νομοθεσίας, απλώς υπήρξε και υπάρχει αδράνεια από την πλευρά της πολιτείας να κάνει τους απαραίτητους ελέγχους.
Οι προτάσεις που κατατίθενται στο κείμενο των συμπερασμάτων (διοικητικοί έλεγχοι, ιχνηλασιμότητα, τήρηση βιβλίων κλπ) είναι ήδη νομοθετημένες και είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα της ΟΜΣΕ. Είναι λαϊκισμός να θεωρούμε ότι θα λύσουμε το πρόβλημα των ελληνοποιήσεων με νομοθεσία που θα διαμορφώσουμε τώρα και θα στείλουμε προς έγκριση στην ΕΕ (για να ισχύσει πότε;) και όχι με την ισχύουσα νομοθεσία. Η καθυστέρηση είναι προς όφελος των απατεώνων και όχι των μελισσοκόμων.
Είναι λαϊκισμός στην καλύτερη των περιπτώσεων να προτείνουμε να πιστοποιούν το προϊόν οι φορείς των μελισσοκόμων, σύλλογοι, Ομοσπονδία κλπ Είναι αυτοκαταστροφικό να ζητάμε να βγάλουν το φίδι από την τρύπα οι ίδιοι μελισσοκόμοι (που θεσμικά δεν προβλέπεται πουθενά) και να επικαλούμαστε το «παράδειγμα της Κύπρου», με τους 691 μελισσοκόμους και τις 51.000 κυψέλες, το οποίο όπως παρουσιάζεται δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματικότητα.
Έχω πει πολλές φορές ότι είναι δύσκολο να καταλήξουμε τι μας ζημιώνει περισσότερο: η νοθεία ή οι ελληνοποιήσεις. Αξιοσημείωτο είναι ότι η νοθεία, πουθενά δεν αναφέρεται ως πρόβλημα των μελισσοκόμων αλλά κατάσσεται στις Επιστημονικές Διαπιστώσεις! Ντροπή….
Για την αντιμετώπιση και των ελληνοποιήσεων και της νοθείας η πολιτεία είναι αυτή που έχει την ευθύνη κι επιβάλλεται να δώσει λύση. Οι έλεγχοι είναι θεσμοθετημένοι και οι αρμόδιοι υπάλληλοι γνωρίζουν πολύ καλά τη δουλειά τους, αρκεί να λάβουν τις αντίστοιχες εντολές.
Με λυπεί το γεγονός ότι δεν αναφέρεται πουθενά στα συμπεράσματα του συνεδρίου το πρόβλημα που έχουμε αναδείξει ως Ομοσπονδία και στο οποίο πρέπει να απαντήσει η πολιτεία με τους τρεισήμισι χιλιάδες τόνους «μελιού» για το 2018.
Αυτές οι τρεισήμισι χιλιάδες τόνοι (3.474,8 χιλ κιλά για την ακρίβεια) προκύπτουν ως η διαφορά μεταξύ των στοιχείων της Ελλάδας για το πόσο μέλι εισάγαμε το 2018 από τη Βουλγαρία (6,122,6 χιλ κιλά) και των αντίστοιχων στοιχείων της Βουλγαρίας (2.647,8 χιλ κιλά). [3]
Όταν το κράτος κάνει τη δουλειά του, τότε θα ξέρουμε αν είναι ελληνοποιήσεις ή νοθεία και τότε θα ξέρουμε ποιοι ευθύνονται γι’ αυτό. Έχει μεγάλη αξία να γνωρίζουμε ότι τα 3.474,8 χιλ κιλά είναι πάνω από το 60% της ποσότητας μελιού που διακινείται στα ελληνικά σουπερμάρκετ και ουσιαστικά είναι το μέλι των μελισσοκόμων που έμεινε στις αποθήκες τους. Είναι αυτή η ποσότητα που έδωσε τη δυνατότητα στους εμπόρους να μειώσουν τις τιμές στη χονδρική κατά 30-50 λεπτά το 2019. Όπως έχω τονίσει πολλές φορές η αγορά μελιού έχει καταστραφεί με ευθύνη της πολιτείας και κάποιων επιχειρήσεων, με κυρίαρχα τα σουπερμάρκετ. Το κλίμα είναι αναστρέψιμο φτάνει η πολιτεία να κάνει τη δουλειά της και τότε το ελληνικό σήμα στο μέλι θα κάνει τα υπόλοιπα για να εξασφαλισθεί η στήριξη των τιμών του μελιού.
Ο κανονισμός απονομής του ελληνικού σήματος που έχει διαμορφωθεί με τη συμβολή μας είναι ότι το καλύτερο. Οι προτάσεις που γίνονται απορρίφθηκαν κατά τη συζήτηση από τις αρμόδιες υπηρεσίες αλλά και από εμάς γιατί δεν προβλέπονται από καμία νομοθεσία, παρά μόνο για τα αμιγή μέλια (άρθρο 67α του ΚΠΤ), αλλά πάνω απ’ όλα γιατί δε δίνουν λύση για την ανίχνευση σε όποια επιχειρούμενη νοθεία. Οι μέθοδοι που μπορούν να ξεχωρίσουν το μέλι από το νοθευμένο μέλι ή και ένα πεύκο Τουρκίας από ένα πεύκο ελληνικό ή ακόμη και τα ελληνικά πευκόμελα μεταξύ τους, δεν έχουν θεσμοθετηθεί και δεν εφαρμόζονται ούτε στην ΕΕ ούτε στην Ελλάδα.
Τα μέτρα που προτείνονται ως διέξοδοι για το μελισσοκόμο, (επιδοτήσεις για τυποποιητήριο μελιού, για προώθηση και διαφήμιση των προϊόντων του, για στήριξη ομάδων παραγωγών, εξαγωγών κλπ) είναι επίσης θεσμοθετημένα, αλλά οι καιροί είναι δύσκολοι και δεν μπορούν να φέρουν αποτέλεσμα για τους πολλούς.
Από τις πιο σημαντικές προτάσεις για αύξηση του εισοδήματος του μελισσοκόμου είναι η προσθήκη στη νομοθεσία για την οικοτεχνία της μελισσοκομίας και των προϊόντων της, πρωτογενών και μεταποιημένων. Η πρόταση της Ομοσπονδίας περιλαμβάνει περισσότερα προϊόντα από αυτά που αναφέρονται στις προτάσεις του συνεδρίου και προβλέπει χώρο για ανάπτυξη νέων καινοτόμων προϊόντων. Έχει τεθεί στο ΥπΑΑΤ με την με αρ.1999/22-12-2015 επιστολή μας[4] και τέθηκε εκ νέου τον περασμένο Οκτώβρη.
Η δημιουργία εθνικής νομοθεσίας για τη διάθεση μικρών ποσοτήτων μελιού στην αγορά και σε καταστήματα απευθείας από το μελισσοκόμο, στο πνεύμα του κανονισμού 852/2004, είναι πάγιο αίτημά μας εδώ και μια δεκαετία. Η υφιστάμενη υπουργική απόφαση δεν είναι προϊόν δικής μας διαβούλευσης και διαφωνούμε κάθετα και με το πνεύμα και με το γράμμα της. Όπως όλοι γνωρίζετε η άμεση κατάργησή της είναι στα αιτήματα που θέσαμε στο υπουργείο.
- Χρηματοδοτήσεις στη μελισσοκομία
Α. Εθνικό Πρόγραμμα Μελισσοκομίας (καν ΕΚ 1308/2015) Οι δράσεις του ΕΠΜ από το 2009 και μετά ορίστηκαν με τη σύμφωνη γνώμη της Ομοσπονδίας κι έχουν δώσει μεγάλη βοήθεια στους μελισσοκόμους πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Τις δράσεις αυτές δύνανται να κρίνουν μόνο οι μελισσοκόμοι που επωφελούνται από αυτές.
Χρόνια τώρα παραμένουν οι ίδιες και δεν πρόκειται να τις παζαρέψουμε με κανένα. Η οικονομική στήριξη σε δύσκολες χρονιές, όσο μικρή κι αν τη θεωρούμε, είναι απαραίτητη για την επιβίωσή μας. Ο κανονισμός ήταν και είναι μικρός και δεν έχει τη δυνατότητα να στηρίξει δράσεις μεγάλης κλίμακας, δράσεις μεγάλων υποδομών. Αυτές οι δράσεις μπορούν να χρηματοδοτηθούν από άλλα προγράμματα, πχ ΠΑΑ ή ΕΣΠΑ.
Ο μηδενισμός που επιχειρείται στην παρουσίαση του θέματος στα συμπεράσματα είναι άδικος και δείχνει σκοπιμότητες.
Η μεγαλύτερη παράλειψη στις θέσεις του συνεδρίου, αναφορικά με τον κανονισμό, είναι αυτή των δηλώσεων διαχείμασης η οποία μας στερεί από τη τριετία που διανύουμε 2,4 εκατομμύρια σε σχέση με την προηγούμενη και πολύ περισσότερα αν σκεφτούμε ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ αυξήθηκε κατά 12 εκατομμύρια ευρώ.
Οι δράσεις του κανονισμού για τα μικρά νησιά του Αιγαίου διαμορφώνονται σε συνεργασία με τους εκεί μελισσοκομικούς συνεταιρισμούς –δικαιούχους. Η Ομοσπονδία δεν ερωτήθηκε ποτέ και δεν είχε ποτέ ανάμειξη.
Αλλά δεν είναι μόνο αυτοί οι δύο κανονισμοί.
Ένα σοβαρό ζήτημα για μας είναι η μικρή μοριοδότηση των μελισσοκόμων που υποβάλλουν αίτηση ένταξης στους νέους αγρότες και τα σχέδια βελτίωσης, το οποίο δυστυχώς δεν αναφέρεται πουθενά.
Σοβαρό ζήτημα είναι και το επίδομα επικονίασης σε όλους ανεξαιρέτως του μελισσοκόμους που ζητάμε να θεσμοθετηθεί στη χώρα μας μέσα από τη νέα ΚΑΠ.
Τονίζω για μια ακόμη φορά ότι τα χρήματα του κανονισμού είναι για τους μελισσοκόμους και για κανέναν άλλο. Άλλωστε πρόσφατα εγκρίθηκε η εμβληματική δράση «Δρόμοι της μέλισσας» με 1.400.000 ευρώ για έρευνα στη μελισσοκομία και ζητάτε για τα ίδια πράγματα χρηματοδότηση και από τον κανονισμό!
Δεν αναφέρομαι στα υπόλοιπα ζητήματα που τίθενται στα συμπεράσματα, με κάποια συμφωνώ, κάποια θέλουν συζήτηση, κάποια είναι θέματα που δε λύνονται σε επίπεδο κράτους μέλους αλλά απαιτούν συνεργασία με τις μελισσοκομικές οργανώσεις της Ευρώπης, κάποια είναι φαιδρά και κάποια επικίνδυνα. Το να συμπεριλαμβάνονται, στο όνομα του πλουραλισμού και της ισοτιμίας των απόψεων, δεν απαλλάσσει τους συντάκτες των συμπερασμάτων από τις ευθύνες τους.
Το πλέον επικίνδυνο και αντιδημοκρατικό είναι να θέλει μια οργανωτική επιτροπή να χρησιμοποιήσει ένα συνέδριο για να υποκαταστήσει το συνδικαλισμό των μελισσοκόμων και να επιβάλλει στην Ομοσπονδία τους να διεκδικήσει και να υλοποιήσει θέσεις που θα καταστρέψουν τους μελισσοκόμους αν εφαρμοστούν και που ουδέποτε αποδέχτηκε η Ομοσπονδία μας.
Τέλος θέλω να τονίσω για άλλη μια φορά ότι όταν λέμε «κλάδος» εννοούμε τους μελισσοκόμους και τις εταιρείες/συνεταιρισμούς που εμπορεύονται τα προϊόντα μας και κανέναν άλλο. Εκτιμώ την προσφορά των επιστημόνων στη μελισσοκομία αλλά σε καμία περίπτωση δεν νομιμοποιούνται να προσπαθούν να επιβάλλουν την άποψή τους για τα δικά μας προβλήματά και πως να τα λύσουμε.
Βασίλης Ντούρας
[1] Ενδεικτικά παραπέμπουμε στην επιστολή της ΟΜΣΕ προς τους τότε υπουργό και υφυπουργό Γεωργίας με αρ 399/18-12-2003 η οποία αποδεικνύει και τη διαχρονικότητα των θέσεών μας. Η επιστολή επισυνάπτεται.
[2]Νόμος 3208/2003, άρθρο 19 παρ. 13.Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων και Γεωργίας, καθορίζονται οι περιοχές τοποθέτησης μελισσοσμηνών, οι αποστάσεις τοποθέτησής τους από εθνικούς και επαρχιακούς δρόμους, κατοικημένες περιοχές και κατοικημένες οικίες, καθώς και οι κυρώσεις για παράβαση των εν λόγω διατάξεων, τα όργανα επιβολής τους και η σχετική διαδικασία. Με την έναρξη ισχύος της παραπάνω απόφασης, καταργούνται οι διατάξεις των άρθρων 7 του Ν. 6238/1934 (ΦΕΚ 256 Α’) και 22 του Ν. 4856/1930 (ΦΕΚ 316 Α’).
[3] Βλ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟ ΒΗΜΑ τ.101, σελ 8, Διαφορά σε εξαγωγές και εισαγωγές μελιού από τη Βουλγαρία
[4] Κύριε Υπουργέ
Σε συνέχεια της συνάντησης που είχαμε μαζί σας και του διαλόγου με τους συνεργάτες σας σχετικά με την οικοτεχνία, θα θέλαμε να σας γνωρίσουμε τα εξής:
Τα προϊόντα οικοτεχνίας με μελισσοκομικά προϊόντα στην πλειοψηφία τους είναι παραδοσιακά προϊόντα με ιστορία εκατοντάδων και σε μερικές περιπτώσεις χιλιάδων χρόνων. Ένα άλλο χαρακτηριστικό τους είναι ότι υγειονομικά θεωρούνται από τα πιο ασφαλή τρόφιμα, καθώς διαθέτουν φυσικές αντιμικροβιακές ιδιότητες και δεν απαιτούν παρά στοιχειώδεις όρους υγιεινής κατά την επεξεργασία και συσκευασία.
Τα προϊόντα αυτά ανά κατηγορία είναι τα παρακάτω:
Σκευάσματα μελιού: μέλι με ξηρούς καρπούς, μέλι με μαστίχα, μέλι με κανέλα , μέλι με κρόκο Κοζάνης, μέλι με βασιλικό πολτό, μέλι με γύρη, μέλι με πρόπολη, μέλι με κηρήθρα, κλπ
Προϊόντα ζύμωσης του μελιού: υδρόμελι (κρασί από μέλι), μουντοβίνα (ρακί από μέλι), ξύδι από μέλι, ξύδι βαλσάμικο με μέλι
Προϊόντα ποτοποιίας: ρακόμελο
Μη εδώδιμα προϊόντα: μελισσοκέρια διακοσμητικά, κεραλοιφές, σαπούνια με μέλι/πρόπολη,
Άλλα: βάμμα πρόπολης
Να τονίσουμε εδώ ότι μια μελισσοκομική οικοτεχνία είναι ένα μικρό φυτώριο καινοτομίας, καθώς τα προϊόντα της μέλισσας συνδυάζονται με πολλά άλλα προϊόντα και, ως υπερτροφές ή φυσικά φάρμακα, ολοένα διευρύνουν τις χρήσεις τους στη διατροφή, την υγεία και τις καλλυντικές εφαρμογές. Η οποιαδήποτε ρύθμιση θα πρέπει να αφήνει χώρο για νέα, καινοτόμα προϊόντα.
Mια πετυχημένη οικοτεχνία νομοτελειακά θα εξελιχθεί σε βιοτεχνία, η οποία με τη σειρά της μπορεί να εξελιχθεί ακόμα περισσότερο. Υπάρχουν ήδη τέτοια παραδείγματα στην Ελλάδα. Η δυνατότητα «νομιμοποίησης» των προϊόντων που αναφέραμε παραπάνω, τα οποία ήδη παράγονται και διακινούνται, θα διευρύνει την αγορά τους και θα διευκολύνει την εξωστρέφεια. Πρωταρχικά όμως θα καταστήσει βιώσιμες πολλές μικρές μελισσοκομικές επιχειρήσεις της επαρχίας που δεν μπορούν να επιβιώσουν με μόνη την παραγωγή μελιού στο σημερινό δυσμενές οικονομικό περιβάλλον.
Για όλους αυτούς τους λόγους παρακαλούμε να κατοχυρωθούν νομικά όσοι παράγουν τα προαναφερόμενα προϊόντα οικοτεχνίας με βάση το μέλι και τα άλλα προϊόντα μέλισσας.
Απορίες και διευκρινίσεις σχετικά με το άρθρο ή με όποιο άλλο θέμα θέλετε επικοινωνήστε με το περιοδικό Μελισσοκομική Επιθεώρηση πατώντας εδώ.
Για την κατάρτισή σας,
επιλέξτε πηγές πληροφόρησης με επιστημονικά τεκμηριωμένη γνώση
