Ulmus campestris, Πτελέα η πεδινή
Στο γένος Ulmus περιλαμβάνονται 16 είδη εύκρατων χωρών του Βορείου ημισφαιρίου. Είναι δέντρα φυλλοβόλα, δασικά, διακοσμητικά. Το κοινό είδος Ulmus campestris, Πτελέα η πεδινή, έχει πολλά κοινά ονόματα, όπως Φτελιά, Πτελιά, Βρυσσιά, Καραγάτσι, (στην αρχαία Ελλάδα αναφερόταν ως Πτελέα), είναι δε το συνηθέστερα απαντώμενο είδος στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Στον Όμηρο (Ιλιάδα Ζ416 και Φ242) αναφέρεται ως Πτελέη.
Μεγάλο δέντρο, μακρόβιο, απαντάται σε πολλές παραλλαγές. Το ξύλο της φτελιάς είναι σκληρό και συμπαγές, αλλά ευκατέργαστο με πολλές εφαρμογές. Η συνηθέστερη χρήση είναι για την κατασκευή ξύλινης εσωτερικής σκάλας σε κατοικίες. Τα φύλλα της είναι εκλεκτή τροφή για αιγοπρόβατα, γι’αυτό και σε μέρη όπου η χλωρά τροφή είναι δυσεύρετη το καλοκαίρι, η φτελιά κλαδεύεται αυστηρά για να τραφούν τα ζώα, με αποτέλεσμα να αποκτούν θαμνώδη μορφή. Οι ρίζες του δέντρου είναι πυκνές και μακριές, συγκρατούν το χώμα στα πρανή εδάφη, γι’αυτό χρησιμοποιείται για τη δημιουργία φρακτών, κυρίως σε επικλινείς περιοχές. Τα κλαδιά, σε κατάλληλο μέγεθος, χρησιμεύουν από παλιά για υποστύλωση των αμπελώνων.
Τα άνθη της φτελιάς και η χρησιμότητα τους στη μελισσοκομία
Τα λευκορόδινα άνθη της φτελιάς ανθίζουν στα τέλη Ιανουαρίου- αρχές Φεβρουαρίου, πριν από την έκπτυξη των φύλλων και τις ηλιόλουστες ημέρες προσελκύουν πολλές μέλισσες, για την πολύτιμη λόγω εποχής, γύρης. Τα μικροσκοπικά λουλούδια, σε μορφή ροζέτας, μόλις διακρίνονται στα κλαδιά και τις κορυφές του δέντρου. Η παρουσία όμως των μελισσών «προδίδεται» από το βόμβο, από το χαρούμενο πέταγμα τους από λουλούδι σε λουλούδι, καθώς συγκεντρώνουν τους κόκκους της γύρης από το σώμα τους, στο «καλαθάκι της γύρης», στο πίσω μέρος των ποδιών τους. Η γύρη της φτελιάς είναι χρήσιμη και ίσως απαραίτητη σε πολλές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, για την έναρξη της ωοτοκίας της βασίλισσας και τη διατήρηση του γόνου σε ικανή έκταση, για την αντικατάσταση των φθινοπωρινών μελισσών.
Τη φτελιά θα τη βρούμε σε υγρές εδάφη, σε όχθες ρυακιών και χειμάρρων. Εξαιτίας της αλόγιστης ξύλευσης της, η φτελιά προστατεύεται από τις Δασικές Υπηρεσίες της χώρας μας.
Δημήτρης Τσέλιος
τ. Διευθυντής Ινστιτούτου Μελισσοκομίας ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.
τηλ. 6976027907
Βαγγέλης Τσέλλιος
Γεωπόνος- Μελετητής ΜSc Μελισσοκομίας
τηλ. 6973791716
Επιτρέπεται και προτρέπεται η κοινοποίησή τους.
Απορίες και διευκρινίσεις σχετικά με το άρθρο ή με όποιο άλλο θέμα θέλετε επικοινωνήστε με το περιοδικό Μελισσοκομική Επιθεώρηση πατώντας εδώ.
Για την κατάρτισή σας,
επιλέξτε πηγές πληροφόρησης με επιστημονικά τεκμηριωμένη γνώση
