Η οξαλίδα ή ξυνίθρα – ξινάκι – ξινούδι – ξινόχορτο, είναι γνωστό ζιζάνιο των ελαιώνων κυρίως, της Κρήτης, της Πελοποννήσου και άλλων περιοχών της Νότιας Ελλάδας. Oxalis corniculata είναι το επιστημονικό όνομα της οξαλίδας. Κονδυλόριζο, δυσεξόντωτο, πολυετές ζιζάνιο που τα καλλιεργητικά μέσα επεκτείνουν την παρουσία του, με τη διασπορά των πολυάριθμων κονδύλων, σε όλους τους καλλιεργήσιμους κήπους και αγρούς. Παρότι είναι χειμωνιάτικο φυτό, ανθίζει το χειμώνα, δεν έχει επεκταθεί στη Βόρεια Ελλάδα και περιορίζεται στην Πελοπόννησο και στην Κρήτη και μάλιστα σε χαμηλά υψόμετρα, κάτω των 400 μέτρων. Λόγω της μεγάλης περιεκτικότητας των τρυφερών βλαστών του (υπέργειο τμήμα) σε οξαλικό κάλιο, δεν βοσκέται από τα ζώα, παρά μόνο αφού ξεραθεί και όλα τα μη αρεστά και προφανώς τοξικά συστατικά τους μεταφερθούν στους υπόγειους κονδύλους.
Τα τελευταία χρόνια η συλλογή του ελαιοκάρπου γίνεται με ραβδισμού και τη χρήση «λινάτσας», που αντικατέστησε τα δίχτυα ελαιοσυλλογής. Η χρήση των διχτυών επέβαλε την εκ των προτέρων καταστροφή της οξαλίδας με καλλιεργητικά μέσα ή ψεκασμό με ζιζανιοκτόνα. Έτσι ενώ μειώνεται η βλαβερή συνέπεια της οξαλίδας ως ζιζάνια, αυξάνεται η χρησιμότητα της για τρεις λόγους:
- Η κάλυψη όλης της επιφάνειας των ελαιώνων με οξαλίδες και ο περιορισμός άλλων δυσκολότερων ζιζανίων.
- Οπτικά το καταπράσινο «χαλί» με τα όμορφα κίτρινα λουλούδια του, είναι ένα ευχάριστο θέαμα, που ξεκουράζει το βλέμμα, γεγονός που δεν πρέπει να υποτιμάται.
- Το σημαντικότερο όμως όφελος από αυτό, το κατ’αρχήν ζιζάνιο, είναι η χρησιμότητα του στη μελισσοκομία.
Τα κίτρινα λουλούδια της οξαλίδας κλείνουν τη νύχτα, ενώ ανοίγουν τις πρωινές και μεσημεριανές ώρες, προσελκύοντας τις μέλισσες, προσφέροντας κυρίως γύρη, απαραίτητη για τη διατροφή του γόνου. Λόγω ποσότητας, αλλά και λόγω εποχής, χειμώνας, η σημασία της γύρης της οξαλίδας είναι σημαντική στην εκτροφή γόνου και ανάπτυξη των μελισσιών. Το νέκταρ της οξαλίδας είναι αραιό σε σάκχαρα, γίνεται ακόμη αραιότερο λόγω υγρασίας που συγκρατούν τα λουλούδια, λόγω σχήματος. Για την πληρέστερη εκμετάλλευση της οξαλίδας είναι απαραίτητη η συνύπαρξη νεκταρογόνων φυτών (ασπρόρεικο) ή υπεραρκετά αποθέματα μελιού στις κυψέλες.
Δημήτρης Τσέλιος
τ. Διευθυντής Ινστιτούτου Μελισσοκομίας ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.
τηλ. 6976027907
Βαγγέλης Τσέλλιος
Γεωπόνος- Μελετητής ΜSc Μελισσοκομίας
τηλ. 6973791716
Απορίες και διευκρινίσεις σχετικά με το άρθρο ή με όποιο άλλο θέμα θέλετε επικοινωνήστε με το περιοδικό Μελισσοκομική Επιθεώρηση πατώντας εδώ.
Για την κατάρτισή σας,
επιλέξτε πηγές πληροφόρησης με επιστημονικά τεκμηριωμένη γνώση
