Μελισσοκομία και Βαθμολογία στα Σχέδια Βελτίωσης| Β. Τσέλιος

Βαγγέλης Τσέλλιος
Γεωπόνος- Μελετητής
ΜSc Μελισσοκομίας
τηλ. 6973791716

Πριν από ένα χρόνο περίπου, το διαδίκτυο κατακλύστηκε από δημοσιεύματα σχετικά με κάτι που εμείς, όσοι ασχολούμαστε με τη μελισσοκομία γνωρίζουμε καλά. Η μέλισσα ανακηρύχθηκε (από το Earthwatch Institute) ως το σημαντικότερο είδος στον πλανήτη, εξαιτίας της συνεισφοράς της στην επικονίαση και στην οικολογική ισορροπία. Μάλιστα σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ, τα ¾ των καλλιεργειών που παράγουν καρπούς για ανθρώπινη κατανάλωση εξαρτώνται από τους επικονιαστές, με βασικότερο όλων τη μέλισσα. Η μελισσοκομία, ως κλάδος της γεωργικής παραγωγής, προσφέρει επίσης στον άνθρωπο τα μοναδικά και υψηλής διατροφικής αξίας προϊόντα κυψέλης. Ο μελισσοκόμος είναι ο επαγγελματίας που είναι υπεύθυνος για την εκτροφή μεγάλου αριθμού μελισσιών (και πολύ μεγαλύτερου μελισσών) και για τη διασπορά (μεταφορά τους) σε πολλές και διαφορετικές περιοχές στη διάρκεια του χρόνου. Η συνεισφορά του μελισσοκόμου στο περιβάλλον και στη γεωργία είναι ανυπολόγιστη.

Αυτό που όλο και περισσότεροι σε όλο τον κόσμο γνωρίζουν, αναμένουμε από αυτούς που καθορίζουν τις πολιτικές, εθνικές και ευρωπαϊκές, να το αναγνωρίζουν. Έμπρακτα. Όπως αναφέραμε σε προηγούμενο τεύχος της Μελισσοκομικής Επιθεώρησης το «Πρόγραμμα Μελισσοκομίας» δεν είναι ούτε αρκετό ούτε ανάλογο της συνεισφοράς του κλάδου. Κλασικό παράδειγμα αδικίας και δυσμενούς αντιμετώπισης του κλάδου της Μελισσοκομίας είναι τα «Σχέδια Βελτίωσης», το κυριότερο επενδυτικό εργαλείο του Έλληνα γεωργού. Από την πρώτη δημοσίευση των λεπτομερειών εφαρμογής του προγράμματος είχαμε επισημάνει σε άρθρο στη Μ.Ε. (Μάρτιος-Απρίλιος 2018, Χαμένοι στη βαθμολογία των Σχεδίων Βελτίωσης) την αδικία εις βάρος των μελισσοκόμων. Η βαθμολογία που συγκέντρωνε ένας τυπικός μελισσοκόμος δεν του επέτρεπε να συγκεντρώσει ούτε καν το απαραίτητο ελάχιστο όριο, ώστε να υποβάλει φάκελο υποψηφιότητας. Όπως είχαμε γράψει και τότε, εάν ένας μελισσοκόμος δεν ανήκε στην κατηγορία των «Νέων Γεωργών» ή δεν εφάρμοζε τη Βιολογικό τρόπο παραγωγής, δεν ήταν «επιλέξιμος».

Στην πορεία εφαρμογής του μέτρου ένας μελισσοκόμος-υποψήφιος επενδυτής, ακόμα και αν κατάφερε να συγκεντρώσει μια βαθμολογία που τον καθιστούσε επιλέξιμο, δεν μπόρεσε να ανταγωνιστεί τους «συναδέλφους» του καλλιεργητές και κτηνοτρόφους. Η βαθμολογία του προγράμματος ήταν έτσι δομημένη που ευνοούσε αυτούς που είχαν σκοπό να αγοράσουν κάποιο γεωργικό ελκυστήρα ή παρόμοιο εξοπλισμό. Η περιβαλλοντική στόχευση του προγράμματος ήταν μόνο θεωρητική. Διαφορετικά, η μελισσοκομία και οι μελισσοκόμοι τουλάχιστον δεν θα υστερούσαν. Το μεγαλύτερο ποσοστό από αυτούς κατατάχθηκε στους επιλαχόντες και ακόμη περιμένει να δημιουργήσει το εργαστήριο του, να αγοράσει το μελισσοκομικό φορτηγό του, αυτό που θα τον βοηθήσει να μεταφέρει τα μελίσσια του σε μεγαλύτερες αποστάσεις, να παράξει περισσότερο και να βοηθήσει στην επικονίαση περισσότερων καλλιεργειών.

Τις τελευταίες μέρες ακούμε και διαβάζουμε κάτι επίσης παράδοξο. Ετοιμάζεται καινούρια πρόσκληση για Σχέδια Βελτίωσης. Παράδοξο όχι γιατί υποψιαζόμαστε ότι θα έχει παρόμοια χαρακτηριστικά, όσον αφορά τη βαθμολογία, αλλά γιατί θα περιμένανε ένα ποσό να κατευθυνθεί στην ικανοποίηση του μεγάλου αριθμού των επιλαχόντων, κάποιοι από αυτούς μελισσοκόμοι. Όχι μόνο γιατί θα μπορούσε να διορθωθεί μια αδικία. Ακόμη και για τεχνικούς λόγους, η συλλογή των δικαιολογητικών, η σύνταξη, η υποβολή, η εξέταση και η αξιολόγηση θα καθυστερήσει πάρα πολύ, ειδικά αν συγκριθεί με το χρόνο που θα χρειαστεί για να προχωρήσουν οι ήδη υποβληθείσες και αξιολογημένες επενδυτικές προτάσεις (των επιλαχόντων).

Η ίδια αδικία είχε σημειωθεί και στο πρόγραμμα των «Νέων Γεωργών», ωστόσο εκεί ικανοποιήθηκε (στο τέλος) το σύνολο των επιλαχόντων. Γι’αυτό το λόγο οι μελισσοκόμοι πρέπει να διεκδικήσουν αυτά που τους αναλογούν. Τον εξορθολογισμό της βαθμολογίας στα πλαίσια όλων των μέτρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, τόσο για τη μεταβατική όσο και για τη νέα Προγραμματική περίοδο. Ίσως και τη δημιουργία ενός επενδυτικού προγράμματος που να απευθύνεται μόνο στους μελισσοκόμους. Γενικά πρέπει να εφαρμοστούν πολιτικές που να διορθώνουν τις αδικίες και να αποδίδουν τα της μέλισσας στη μέλισσα και στους μελισσοκόμους.